Sedentair gedrag?

Net zoals voeding is het algemeen geweten dat je beweegpatroon invloed heeft op je algemene gezondheid. Toch lukt het voor veel personen niet om voldoende te bewegen. Slechts 1 op de 3 volwassen beweegt voldoende blijk uit een onderzoek van sciensano* naar de gezondheidstoestand in België. Door de digitalisering wordt lang stilzitten meer en meer de standaard.  Dat lang stilzitten wordt sedentair gedrag genoemd. We zitten uren aan de computer, in de auto of de trein en we eindigen de dag vaak in de zetel voor de televisie. Volgens Vlaams Instituut Gezond leven zouden we gemiddeld zo een acht uur per dag zittend doorbrengen. En dat is een probleem. Er is een verband tussen sedentair gedrag en een tal van gezondheidsproblemen. Het is dus belangrijk om periodes van stilzitten af te wisselen met momenten van bewegen.

* Sciensano is een onderzoeksinstelling die wetenschappelijk onderzoek doet naar onze gezondheid.

Gezondheidseffecten

Lang stilzitten is slecht voor ons. Maar hoe komt dat precies? Als we te lang stilzitten verlaagt ons energieverbruik en verandert de werking van de metabole processen in ons lichaam. Zit je gedurende langere periode te vaak en te lang stil dan kan dit resulteren in tal van gezondheidsrisico's. 

Bewegen daarentegen telt tal van gunstige effecten voor onze gezondheid. De positieve effecten van bewegen op de gezondheid in grote lijnen:

- Lager risico op vroegtijdig sterven

- Vertraagt het verouderingsproces

- Zorgt voor betere doorbloeding in de hersenen; beter geheugen & fitter brein

- Verlaagt het risico op hart- en vaataandoeningen, beroertes, hoge bloeddruk, diabetes type 2, metabool syndroom,          borstkanker, dikke darmkanker,dementie, parkinson, val-risico en depressie.

Bewegingsdriehoek

Ook hier heeft Vlaams Instituut Gezond Leven een model voor: de bewegingsdriehoek.

Matig intensief bewegen

Matig intensief bewegen kan je herkennen doordat je hartslag en ademhaling versnelt. Je kan nog gewoon praten dus je bent niet buiten adem.

Enkele voorbeelden van matig intensieve bewegingen zijn fietsen, ramen wassen, wandelen, de trap nemen, zwemmen,...

Hoog intensief bewegen

Hoog intensieve bewegingen of sporten zorgen ervoor dat je ademhaling en hartslag versnel. Je krijgt het warm en gaat zweten. 

Enkele voorbeelden van hoog intensief bewegen zijn basketballen, voetballen, zwemmen maar ook de trappen oplopen met zware boodschappentassen of stevig doorfietsen naar het werk.

Iedereen aan de (zwem)slag

De nadruk ligt hier dus op bewegen. Je hoeft helemaal niet intensief te gaan sporten om gezond te zijn (natuurlijk zorgt het inplannen van goede sportsessies voor extra gezondheidswinst). Maar ook regelmatig matig bewegen is al uitstekend voor je gezondheid. Ben je iemand die niet graag/vaak beweegt? Met relatief laagdrempelige en aangename aanpassingen kan je reeds een hele reeks gezondheidsvoordelen bekomen. Neem de fiets naar het werk, doe een extra grondig rondje met de stofzuiger in huis, loop de trap eens extra op en af, onderbreek bureauwerk met korte pauzes om de benen te strekken (ken je de term "beweegtussendoortje" al?),... De mensen die in het algemeen het minste bewegen kunnen net het meeste gezondheidswinst boeken. Dus waar wacht je op? Ga wandelen!

Wandelen wordt ontzettend hard aangeraden. " Your shoes may have to say more about your health than your genes" was het besluit bij een onderzoek van Harvard. Elk uur dat je wandelt leef je gemiddeld wel 7 (!) uur langer. Wandelen is één van de meest tijds-efficiënte en gemakkelijkste manieren om je gezondheid te verbeteren. Het is bewezen dat wandelen, en bewegen in het algemeen, je gelukkiger maakt. Dat bespreek ik verder onder het deeltje mindfull bewegen onder het luikje veerkracht. 

In het boek intelligent bewegen beschrijft Fabio D'Agata hoe ons lichaam een enorm intelligent systeem is, maar vaak onvoldoende op waarde wordt geschat. Daar ga ik volledig mee akkoord. We willen er vaak geen tijd voor maken of moeite/ geld insteken, tenzij het gaat over uiterlijk vertoon. Als we dan toch de beslissing maken om meer te gaan bewegen (vaak is het eerder direct intens gaan sporten om dat we er zo snel mogelijk zo goed mogelijk uit willen zien) leggen we de lat plots veel te hoog, waardoor we teleurgesteld zijn in onszelf als we niet aan ons eigen (te hoge) verwachtingen voldoen en geven we op. Start met het creëren van kleine gewoontes. Neem de trap in plaats van de lift, de fiets in plaats van de auto en wees extra trots op jezelf na één van die sporadische sportsessies. Neem het vooral niet té serieus en maak er iets leuk van. Zoek iets dat je graag doet, enkel dan hou je het vol. 

Hoe sta jij ervoor?

Ben je nu wel benieuwd naar jouw eigen beweeg en zit-gedrag? Doe de test van Vlaams Instituut Gezond Leven.

Wat is Vlaams Instituut Gezond Leven?

Voor verdere algemene informatie over gezondheid en een gezonde levensstijl verwijs ik je graag door naar de pagina van Vlaams Instituut Gezond Leven.