Positieve psychologie

De positieve psychologie is een relatief nieuwe stroming binnen de psychologie maar toch al enorm impactvol .

In 2000 kwam Martin Seligman, een onderzoeker van oorzaken van depressie, met het idee dat men zich meer moet richten op de vraag welke mechanismen en processen leiden tot optimaal functioneren in plaats van zich enkel steeds te richten op de mechanismen van disfunctioneren in de psychologie. Geestelijke gezondheid is niet slechts de afwezigheid van stoornissen en klachten. Je kan mentaal lijden zonder ene psychologische stoornis te hebben.

De positieve psychologie richt zich op studies en onderzoeken om interventies aan te bieden om het welbevinden en optimaal functioneren te bevorderen. De positieve psychologie wil hoofdzakelijk preventief werken, in tegenstelling tot veel andere interventies in de psychologie  die zich vaak richten op de behandelmethoden van reeds bestaande problemen.

Welbevinden geformuleerd in de psychologie

Eerst een vooral: mentale gezondheid is niet slechts de afwezigheid van mentale gebreken. Optimale mentale gezondheid wil zeggen dat je floreert. Floreren wil zeggen dat je een betekenisvol leven leidt waarin je aandacht hebt jezelf en anderen. Je hebt een hoog emotioneel, psychologisch en sociaal welbevinden.

Emotioneel welbevinden

Emotioneel welbevinden is de subjectieve ervaring van welbevinden. Hier staat het “directe genot” centraal. Emotioneel welbevinden is afhankelijk van maatschappelijke factoren, levensomstandigheden individuele factoren. Hier staan vragen als “Heb je een toffe job? Doe je je studie graag? Ben je blij in je relatie? Voel je je goed in je relatie?” centraal.

Psychologisch welbevinden

Het effectief functioneren van een individu in de vorm van zelfrealisatie. Dit is een “goed” leven vanuit een psychologisch perspectief. Het zegt iets over het functioneren van een persoon volgens de normatieve psychologische standaarden. Carol Ryff, een psychologe die psychologisch welzijn en veerkracht bestudeert, onderscheidt 6 criteria die een belangrijke rol spelen van welbevinden waarmee het psychologisch welbevinden gemeten kan worden:

Doel in het leven

Dit gaat over je doelgerichtheid in het leven. Heb je (grote) toekomstplannen? Heb je een gevoel van richting? Vind je het leven zinvol?

Persoonlijke groei

De persoonlijke groei gaat over de mate van openheid voor nieuwe ervaringen en of je een gevoel van zelfontplooiing hebt. Heb je een gevoel van voortgaande ontwikkeling in je leven?

Autonomie

Autonomie wil zeggen dat je eigen persoon kan zijn. Je gaat niet mee in de sociale druk om op een bepaalde manier te denken en je op een bepaalde manier te gedragen.

Omgevingsbeheersing

Gevoel van kunnen omgaan met eisen en druk van de omgeving. Gebruik van kansen en mogelijkheden in de omgeving

Zelfacceptatie

Kunnen aanvaarden van eigen persoon. Herkennen van eigen persoonlijkheid, inclusief negatieve eigenschappen. Positief zijn over gemaakte keuzes (ook al waren het niet altijd de juiste).

Positieve relaties

Heb je aandacht voor het welzijn van anderen? Heb je warme relaties? Ben je in het bezit van empathische gevoelens en affecties? Heb je voldoende intimiteit met anderen?

Sociaal welbevinden

Dit is de mate waarin een persoon een positieve visie heeft tegenover andere mensen en gelooft in maatschappelijke vooruitgang, de maatschappij begrijpt en er zich in thuis voelt.

Referentielijst:

- Bohlmeijer, E., BolierL., Wersterhof G., Walburg A. (2013). Handboek positieve psychologie. Boom